In Proeftuin Veenweiden experimenteren deelnemers met weidegang. Want in de wei vallen mest en urine niet op dezelfde plek en dat levert merkbaar minder ammoniak op. Maar hoe kun je optimaal beweiden? Zodat de koe genoeg te vreten heeft, voldoende melk produceert én de wei mooi glad graast?
Voorwaarden voor optimaal beweiden
Voor optimaal beweiden moeten twee belangrijke voorwaarden aanwezig zijn:
- De koe moet met ‘gepaste’ honger naar buiten gaan
- De koe moet elke dag vers gras en een nieuw perceel krijgen
Gepaste honger zorgt ervoor dat de honger van de koe overeenkomt met de hoeveelheid gras die in de weide beschikbaar is. Deze honger van de koe kan de boer zelf sturen door de hoeveelheid bijvoeding op stal. Het overige deel van haar behoefte kan de koe zelf ophalen in het land.
Een koe kan per dag ongeveer 15 kg ds uit ruwvoer opnemen. Stel dat ze in dit voorbeeld de helft uit weidegras haalt. Een koppel van 100 melkkoeien heeft dan per dag 750 kg ds vers gras nodig. Als in het beweidingsperceel ongeveer 1.500 kg ds/ha beschikbaar is, dan heeft dit koppel koeien elke dag 0,5 ha nodig. Wanneer de grasgroei 75 kg ds per dag is, dan heeft het gras 20 dagen nodig om te hergroeien naar de 1.500 kg ds /ha. Alles bij elkaar hebben deze 100 melkkoeien dan ruim 10 ha nodig (20 dagen x 0,5 ha).
Gepaste honger door gepaste bijvoeding
In de praktijk staat het aantal beschikbare ha vaak vast en fluctueert de grasgroei, afhankelijk van het seizoen en de weersomstandigheden. De manier om dit steeds passend te maken, is de hoeveelheid bijvoeding bij te sturen. Stel dat er 10 ha beschikbaar is voor beweiding en de hergroei daalt naar 50 kg ds per ha per dag. Dan is er 500 kg ds per dag beschikbaar. Per koe is dat 5 kg ds per dag. Er moet dan dus 10 kg ds per dag op stal worden bijgevoerd om ‘rond te komen’.
Sturen op perceelgrootte
Naast het aanpassen van de hoeveelheid bijvoeding kan ook het aantal ha worden aangepast. In bovenstaande situatie, waarbij de groei terugvalt van 75 naar 50 kg ds per dag, kan ook het beweidingsareaal worden vergroot van 10 ha naar 15 ha (1.500 kg ds beschikbaar / 50 kg ds groei = 30 dagen groei nodig; 30 dagen x 0,5 ha per dag = 15 ha)
Door de melkkoeien met gepaste honger naar buiten te sturen, kan er continu worden beweid, zonder dat dit ten koste gaat van de melkproductie.