Het maximaal combineren van mest en water leidt tot fors minder ammoniakemissie in de stal en op het veld. Dat is hoopgevend. Er zijn twee belangrijke aandachtpunten: borging van de verdunning en voldoende mestopslagcapaciteit. Dit blijkt uit onderzoek naar de effecten van mestverdunning bij de pilotboeren van Proeftuin Veenweiden en onderzoek op Dairy Campus.
40% minder ammoniakemissie in het veld
Het is dit jaar verplicht om bij inzet van de sleepvoet op klei en veengrond de mest verdund uit te rijden. Met een verdunning van één deel water op twee delen mest zorgt dit voor 40% minder veldemissies in de Veenweiden. De melkveehouder / loonwerker moet daarbij aannemelijk maken dat er met voldoende water is verdund. Op Dairy Campus loopt op dit moment onderzoek naar de emissiereductie in de stal door het toevoegen van water. Het gaat daarbij om het spoelen van 10 liter water per m2 loopvloer per dag. Uit de eerste ronde metingen vorig jaar bleek ook daar een forse emissiereductie haalbaar. Dit jaar vindt een tweede ronde metingen in de stal plaats.
Borgen van verdunning in de stal
Hoe is het dagelijks sproeien met 10 liter per m2 loopvloer te waarborgen? Dat kan door het plaatsen van flowmeters in de waterleiding. Die gekoppeld zijn aan dataloggers. Zodat de hoeveelheid water goed te monitoren is. Zodra de metingen op Dairy Campus definitief zijn is de volgende stap om verdunnen in de stal op de bijlage van de Regeling ammoniak veehouderij (Rav) te krijgen. Zodat de maatregel verdunnen in de stal het officiële label krijgt van een emissiearm stalsysteem.
Voldoende mestopslagcapaciteit
Bij jaarrond sproeien met 10 liter/m2 en 3,5m2/koe gaat het om 35 liter water per koe per dag. Per jaar gaat het dan om 13.000 liter ofwel 13m3. De mestopslagcapaciteit zal dus toe moeten nemen om dit jaarrond te kunnen organiseren. Ruwweg vraagt het bij een melkproductie van 9.000 liter per jaar om 33% extra opslagcapaciteit.
De extra mestopslagcapaciteit is te beperken door in de stalperiode minder te verdunnen. Dat leidt logischerwijs wel tot minder emissiereductie. Hoeveel minder wordt duidelijk wanneer de emissiemetingen in de stal zijn afgerond.
Betrouwbaar bewijs voor het uitrijden van verdunde mest
Proeftuin Veenweiden heeft gewerkt aan een goedkoop alternatief voor het borgen van voldoende verdunning van de mest. Naarmate de mest meer verdund is, daalt de elektrische geleidbaarheid (EC). Met een EC-meter voor de verdeler gekoppeld aan een datalogsysteem zou borging mogelijk kunnen zijn. Op basis van 29 mestmonsters is gebleken dat met een vaste EC-waarde het mogelijk is om statistisch onderbouwd te borgen dat de mest minimaal voor 1/3 water op 2/3 mest is verdund met water. Het grote voordeel van de EC meter is dat het niet uitmaakt of de mest in of buiten de stal is verdund.
Het rapport van dit onderzoek komt medio 2019 beschikbaar. Vervolgstap is het geaccepteerd krijgen van deze manier van borgen door LNV/NVWA.