Tot nu toe is het jaar 2017 een geweldig grasjaar. Met name de afgelopen weken is het gras weer explosief gegroeid en ook het geoogste gras kenmerkt zich door een goede kwaliteit. Toch hadden we ook een (korte) droge periode, waardoor het gras in de stress schoot en meer nog dan normaal ging bloeien. Gras in bloei zet boeren op het verkeerde been! Dat bewees het experiment in Proeftuin Veenweiden.
Doorschietend gras
Vanaf eind mei heeft gras van nature de drang om te gaan bloeien. Gras dat bloeit, stopt zijn energie niet meer in de groei van blad en stengel maar in het zaad, waardoor er geen nieuw blad meer wordt gevormd. Het reeds gevormde blad en stengel wordt wel ouder, waardoor de verteerbaarheid en ook de smakelijkheid van het gewas afneemt. Daarom is ook de reflex van elke boer dat, zodra het gras doorschiet, de maaier erin gaat om verder kwaliteitsverlies te voorkomen.
Droogte
Het warme zonnige weer en de weinige regen in mei en juni zorgde voor een neerslagtekort. Dit vochttekort in de bodem was er de oorzaak van dat mineralen uit de mest en de bodem slechter beschikbaar kwamen voor het gras. Dit veroorzaakte stress voor het gras, waardoor het eerder ging bloeien en in het zaad schoot.
Grasmonsters
Om het effect van het bloeien op de graskwaliteit en – opbrengst te meten, zijn op het bedrijf van pilotboer Mattias Verhoef grasmonsters genomen in de periode waarin het gras ging bloeien. De resultaten hiervan zijn weergegeven in onderstaande tabel.
Resultaten
Opvallend is de toename van het VEM gehalte en de verteerbaarheid (VCOS) van het gras. We zouden verwachten dat met het verouderen van het gras en de toename van de grasopbrengst de verteerbaarheid en daarmee ook de energiewaarde juist zou afnemen. Hoe is dit verschil te verklaren?
‘Ondergras’
Hoewel een gedeelte van het gras begin juni al in bloei staat, is er blijkbaar veel “ondergras” dat niet in bloei geschoten is. Door te wachten met maaien, kan dit ‘ondergras’ verder groeien, wat de opbrengst ten goede komt. Dit ‘ondergras’ is nog goed verteerbaar doordat het nog niet bloeit en veel bladmateriaal vormt. Wanneer het aandeel ‘ondergras’ vrij groot is, neemt de totale verteerbaarheid en daarmee ook de energiewaarde van het gewas toe.
Goed kijken!
Als het gras in bloei schiet, kijk dan eerst goed hoeveel gras er daadwerkelijk begint te bloeien en hoeveel jong gras er tussen staat met groeipotentie. Bij veel ‘ondergras’ is het verstandig te wachten met maaien, ook al staat een gedeelte van het gras al in bloei. Een wekelijkse farmwalk om daadwerkelijk te zien hoe het gras er bij staat, blijkt ook onmisbaar om het goede maaimoment te bepalen.
Ruw eiwit en bemesting
Met de toename van de totale opbrengst komt het eiwitgehalte van het gras duidelijk onder druk te staan. Dat komt in dit experiment ook duidelijk naar voren. Het is daarom van belang om te bemesten in lijn met het gewenste eiwitgehalte en de verwachte droge stof opbrengst.
